SKAŁA ZAMKOWA (NA JEJ SZCZYCIE WIDOCZNY FRAGMENT MURU)

​

         Istnieje kilka różnych hipotez dotyczących powstania tajemniczego zamku Podskale. Według jednej z nich wybudowany on został z przeznaczeniem na gniazdo zbójeckie przez bliżej nieokreślonych rycerzy raubritterów. Inna teoria przypisuje fundację warowni śląskiej rodzinie Talkenbergów. Jeszcze inna z kolei za fundatora twierdzy podaje Henryka Brodatego, który miał postawić ją w pierwszej dekadzie XIII stulecia celem zabezpieczenia południowej granicy księstwa przed najazdem braci Czechów. Prawdopodobnie przed 1368, czyli przed przyłączeniem lokalnych ziem do Królestwa Czech, założenie zamkowe przeszło w ręce rodu Dalachow-Talkenberg. Jeden z jego reprezentantów Bernard Talkenberg trudnił się rozbojem, z tego też powodu warownię oblegały i zdobyły w 1476 sprzymierzone oddziały mieszczan lwówieckich oraz dowodzonych przez Jerzego Steina wojsk króla Czech i Węgier Macieja Korwina. Aby uniknąć w przyszłości przypadków lokalnego raubritterstwa górnicy z Kowar wkrótce wysadzili ją w powietrze. Zniszczoną twierdzę po części odbudował i zasiedlił u schyłku XV wieku Krzysztof Talkenberg, ale już jego syn Ramphold opuścił ją ostatecznie około 1530, przenosząc się do nowo wybudowanego renesansowego pałacu w Płakowicach. Odtąd nieużytkowany zamek sukcesywnie niszczał. Na przestrzeni kolejnych wieków należał on między innymi do rodów von Lest, von Poser i von Schmettau, by (zapewne) za sprawą przedstawicieli ostatniej z wymienionych rodzin zostać ok. 1818 roku częściowo rozebrany. W 1830 ruinę kupił marszałek polny Iwan Diebitsch-Sabalkański, który zabezpieczył i uporządkował historyczne mury. W okresie późniejszym relikty zamku znajdowały się w rękach Augusta von Braufe, następnie Elli Pritwitz und Gaffron, zaś ostatnim ich przedwojennym właścicielem był Hintz aus dem Winckel.

RUINA NA POCZTÓWCE Z 1906 ROKU

W OKRESIE LETNIM SKAŁA POKRYTA JEST ZIELENIĄ

POZOSTAŁOŚCI ZAMKOWYCH PIWNIC

​

​

​

        Na zamku Podskale koło Lwówka Śląskiego mieszkał niegdyś podły rycerz Bernard von Talkenberg. Słynący z psychopatycznego wręcz zamiłowania do tortur zbójcerz sposób na życie znalazł w napadaniu na podążających pobliskim traktem handlowym kupców; ale nie tylko, bowiem nie oszczędzał on również mieszkańców okolicznych wiosek, którzy niejednokrotnie stawiani byli w roli bezsilnych ofiar przemocy, pożarów i mordów z jego strony. Nadzieją dla wszystkich uciśnionych była jednak wróżba, głosząca, że "ogień, pełnia księżyca i dzwon na jutrznię będą zwiastunami zagłady zamku Podskale".

Wiosną roku pańskiego 1476 szczęśliwy kowal Adam Wiecha z Rząsin pojął za żonę niebrzydką i majętną pannę z Gradówka, Dorotę Stelmach. Po kościelnej ceremonii młoda para wraz z weselnym orszakiem udała się na ucztę do Rząsin. Droga wiodła leśnym wąwozem, w którym rozlegały się beztroskie rozmowy i śmiechy nie spodziewających się zasadzki weselników. Nagle, wydając dzikie okrzyki, wypadła zza kępy drzew grupa uzbrojonych mężczyzn z Talkenbergiem na czele. Obrabowano gości, a próbujących się bronić zabito. Piękną Dorotę zawleczono na zamek, spodziewajac się otrzymać od jej rodziny bogaty okup. Pan młody uszedł z życiem i w poszukiwaniu sprawiedliwosci zwrócił się ze skargą na okrutnego pana do panującego wówczas na Śląsku króla Macieja Korwina. Król przyjął zarzut i rozkazał zorganizować wyprawę, zdobyć zamek, zrównać go z ziemią, a rozbójnika wziąć żywcem.

Nadszedł wieczór 1 maja 1476 roku. Zapłonęły żołnierskie pochodnie i królewska wyprawa, wzmocniona lwóweckimi mieszczanami i kowarskimi górnikami, rozpoczęła szturm na zamek. Pierwsze uderzenie zostało odparte. Nagle w ciszy poranka rozległ się dźwięk dzwonu na jutrznię, co było sygnałem do kolejnego ataku. Kiedy i ten okazał się nieskuteczny, nieoczekiwanie powietrzem wstrząsnął olbrzymi huk, a ziemia zadrżała. To górnicy z Kowar wysadzili w powietrze wieżę bramną z częścią murów. Zbójecka warownia została zdobyta, a piękna Dorota uratowana przez jej męża. Zapanowała wielka radość, z przepastej piwniczki wytłoczono beczki ze smakowitymi trunkami i na chwałę zwycięstwa bawiono się i pito do późnego wieczora. Przegrany Talkenberg wylądował w lochu, by wkrótce za popełnione zbrodnie trafić pod topór kata.
Na pamiątkę zdobycia zamku pierwszego maja każdego roku, wcześnie rano na jutrznię, z wieży kościoła w Rząsinach dobiegał mieszkańców okolicy radosny dźwięk dzwonów.
 

na podstawie książki: Z.Jędrasiak, E.Olszewska, A.Wiącek Lwóweckie legendy i opowieści

MUR POŁUDNIOWY (NAJLEPIEJ ZACHOWANY)

​

STAN OBECNY

    Kamienna warownia znajduje się na szczycie łagodnego wzniesienia (422 m n.p.m.), zajmując najwyższą partię wznoszącej się na wysokość ok. 25 metrów ponad poziom terenu skały. Do czasów współczesnych zachowały się relikty muru obronnego oraz resztki budynków mieszkalnych. Ze szczytu skały rozciąga się piękny widok na Karkonosze i Góry Izerskie. Wstęp wolny.​

     Ruina znajduje się na wschód od wsi, kilkaset metrów przed skrzyżowaniem z drogą łączącą Lwówek Śląski z Gryfowem. Jadąc od strony zachodniej - czyli od strony wsi - należy skręcić w ostatnią przed wspomnianym skrzyżowaniem drogę w lewo (jest to droga gruntowa), dalej za pierwszym gospodarstwem znowu w lewo i po kilkudziesięciu metrach, tym razem z prawej strony, widać potężną porośniętą drzewami skałę z reliktami zamku. Do Rząsin dojechać można autobusem PKS z Lwówka Śląskiego lub Gryfowa. ​

WIDOK ZE SZCZYTU SKAŁY NA ODLEGŁE GÓRY

​